بررسی مصاديق بهداشت روانی در قرآن كريم/9
مسئول ستاد اقامه نماز اهواز:
ايمان به علم بیپايان الهی، تاييدی بر دوری از دلهره فردی است
گروه فعاليتهای قرآنی: ايمان به خدا باعث میشود كه انسان به علم و قدرت بیپايان الهی تكيه كند. به همين دليل استرس و دلهره در فرد ايجاد نمیشود و احساس بینيازی و آرامش به او دست میدهد.
حجتالاسلام «جواد چاوشی»، مسئول ستاد اقامه نماز اهواز در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) شعبه خوزستان، اظهار كرد: در قرآنكريم، روشهايی برای مقابله با سختیها و مشكلات زندگی ذكر شده كه بعضی از آنها اعتقادی و شناختی و بعضی ديگر عملی و رفتاری و دسته آخر نيز معنوی و عاطفی است.
وی افزود: يكی از نكات مؤثر در برخورد با ناملايمات زندگی ايمان به خداست. ايمان به خدا باعث میشود كه انسان به علم و قدرت بیپايان الهی تكيه كند. به همين خاطر استرس و دلهره در فرد ايجاد نمیشود و احساس بینيازی و آرامش به او دست میدهد. «هُوَالَّذِی أنزَلَ السَّكِينَهَ فِی قُلُوبِ المُؤمِنِينَ لِیَزدادُوا إِيماناً مَعَ إيمانِهِم» اوست كه آرامش را به دلهای مؤمنان نازل كرد، تا ايمانی بر ايمانشان بيفزايند. «فتح- 4»
به گفته مسئول ستاد اقامه نماز اهواز، دومين نكته بينش انسان نسبت به مشكلات است. در قرآن و روايات تأكيد شده كه طبيعت زندگی، آميخته با سختیهاست. «لَقَد خَلَقنا الإنسانَ فِی كَبَدٍ» ما انسان را در رنج آفريديم يعنی زندگی انسان پر از رنجها و مشكلات است. «بلد- 4»
چاوشی ادامه داد: لذا اگر انسان وقوع سختیها و مشكلات را اجتنابناپذير بداند، آماده مواجهه با آنها خواهد شد و پذيرش اين مشكلات برای او امری طبيعی خواهد بود.
وی افزود: سومين نكته توكل به خداست. توكل به خدا، پشتيبان قدرتمندی برای انسان در برطرف كردن مشكلات است. كسانی كه توكل كردهاند از لطف و رحمت خدا نااميد نمیشوند و نگران آينده نيستند؛ «ومن یَتَوَكَّل عَلَی اللهِ فَهُوَ حَسبُهُ» و هر كس بر خدا توكل كند او برايش كافی است. «طلاق- 3»
مسئول ستاد اقامه نماز اهواز، گفت: چهارمين نكته اعتقاد و رضايت به تقدير الهی است. اين اعتقاد و رضايت از مراتب بالای ايمان بوده و بر آن تأكيد شده است، چرا كه اين اعتقاد سازگاری فرد را با تبعات يك حادثه آسانتر خواهد كرد. «قُل لَّن یُصِيبَنا ألّا مَا كَتَبَ اللهُ لَنَا هُوَ مَولَنَا وَ عَلَی اللهِ فَلیَتَوَكَّلِ المُؤمَنُون» بگو: هرگز جز آنچه خداوند برای ما مقرّر كرده است، به ما نخواهد رسيد. او مولای ماست و مؤمنان بايد تنها بر خداوند توكل كنند. «توبه- 51»
چاوشی افزود: همچنين آيه «وَعَسَی أن تَكرهُوا شَيئاً وَ هُوَ خَير لَكُم وَ عَسی أن تُحبُّوا شيئاً وَ هُوَ شَرُّ لَكُم وَاللهُ یَعلَمُ وَ أنتُم لاتَعلَمُونَ»، «و بسا چيزی را خوش نمیداريد و آن برای شما خوب است و بسا چيزی را دوست میداريد و آن برای شما بد است و خدا میداند و شما نمیدانيد.» «بقره- 216» مصداق اين مطلب است.
وی تصريح كرد: پنجمين نكته صبر و خويشتنداری است. تعاليم قرآنی، افراد را در شرايط سخت و مشكلات، به صبر و عكسالعمل منطقی دعوت میكنند. چرا كه اگر فرد واكنشهای عجولانه و حساب نشدهای نشان ندهد دچار استرس كمتری خواهد شد؛ «یَا أیُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا اصبِرُوا وَ صَابِرُوا وَ رَابِطُوا واتَّقُوا اللهَ لَعَلَّكُم تُفلِحُون» ای كسانی كه ايمان آوردهايد! (در برابر مشكلات و هوسها) استقامت كنيد و (در برابر دشمنان نيز) پايدار باشيد (و ديگران را به صبر دعوت كنيد) و از مرزها مراقبت كنيد و از خداوند پروا داشته باشيد، شايد كه رستگار شويد. «آلعمران- 200»
چاوشی، تفريحات سالم را از ديگر موارد عنوان كرد و گفت: مقتضای فعاليت و كار مداوم، واردآمدن فشار جسمی و روحی بر فرد است و لذا بايد تفريحات سالمی باشد كه به فرد روحيه دهد و به او آرامش بخشد همانند استفاده از طبيعت، مصاحبت و شوخیهای حلال و مشروع با دوستان، ورزش، مسافرت و ....
هفتمين نكته ازدواج و روابط خانوادگی است. اسلام به ازدواج و روابط خانوادگی بسيار اهميت میدهد و از عزلت و گوشهگيری نهی میكند كه اين خود حكايت از تأثير عميق دينی، اجتماعی و روانی آن بر فرد است. «وَمِن آیَاتِهِ أن خَلَقَ لَكُم مَن أنفُسِكُم ازوَاجًا لتَسكُنُوا إِلَيهَا» و از نشانههای او اينكه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفريد تا در كنار آنان آرامش يابيد. «روم- 21»
وی ادامه داد: در اين ميان حمايت و محبت اجتماعی نبايد فراموش شود. گستره حمايت اجتماعی و محبت در اسلام، از محدوده كوچك خانواده آغاز میشود و خويشاوندان، همسايگان، شهروندان، و حتی به گونهای كل جامعه بشری را دربر میگيرد. «إِنَّمَا المُؤمِنُونَ إخوَه» مؤمنان برادر يكديگر هستند. «حجرات- 10»
يكی از اموری كه به انسان آرامش میبخشد ياد خداست. «ألا بِذِكرِاللهِ تَطمَئِنُّ القُلُوبُ» آگاه باشيد، تنها با ياد خدا دلها آرامش میيابد. «رعد- 28». و اين موضوع باعث ايجاد آرامش زودهنگام در روان و جسم فرد میشود. «ثُمَّ تَلينُ جُلُودَهُم وَ قُلُوبُهُم إلَی ذِكرِاللهِ» سپس برون و درونشان نرم و متوجه ذكر خدا میشود. «زمر- 23» و در مقابل دوری از ياد خدا، زندگی را دشوار میسازد. «وَمَن أعرَض عَن ذِكرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَهً ضَنكًا» و هر كس از ياد من روی گرداند، زندگی (سخت و) تنگی خواهد داشت. «طه- 124»
مسئول ستاد اقامه نماز اهواز، بيان كرد: دهمين نكته دعا است. ياری خواستن از قدرت بینهايت خداوند نوعی رابطه بين انسان و پروردگار برقرار میسازد؛ «أمَّن یُجِيبُ المُضطَرَّ إِذَا دَعاهُ وَ یَكشَفُ السُّوءَ» يا كسی كه دعای مضطر را اجابت میكند و گرفتاری را برطرف میسازد. «نمل- 62»
راز و نياز با آداب مخصوص آن با خدا و به صورت منظم از جمله عواملی است كه در بهداشت روانی انسان بسيار مؤثر میباشد «وَاستَعِينُوا بِالصَّبرِ وَالصَّلاهِ» از صبر و نماز ياری بجوييد. «بقره- 45»
توسل به ائمه معصومين (ع) و اوليای خدا، برقراری ارتباط با كسانی است كه در نظام هستی قدرت تصرفی بيش از ساير انسانها دارند و دارای صفات والای اخلاقی هستند. از همين روی فرد به نيرويی ماورای طبيعی دلبسته میشود كه به طور متقابل به فرد توجه و عنايت فراوان دارد، و لذا در اين حالت، فرد احساس تنهايی و درماندگی نمیكند.
هر گونه اقتباس از مطالب سایت با ذکر منبع بلا مانع است.